Álvaro Cunqueiro / Guillem de Berguedà

 

Entristecido canto, laio e choro

Entristecido canto, laio e choro
pola dor que me tomou e que me apreixa
o corazón pola morte do meu Marqués,
en Pons, o nobre de Mataplana,
que era franco, liberal e cortés
e coas millores cualidades,
e tido por un dos millores
que houbese desde San Martiño de Tours
a Lleida e á terra chan.

Longas tristuras, grave dor
deixa, e ó noso país
sen consolo, que xa non é
en Pons o nobre de Mataplana;
pagáns matárono, pro Deus levouno
a seu carón, que perdonarlle ha
os pecados grandes, e os pequenos,
que seranlle os anxos testigos
de que mantivo a fe cristián.

Marqués, se eu dixen de vos loucuras,
e verbas vilaes e descorteses,
mentín e trabuqueime
que dende que Deus ergeu Mataplana
non tivo alí vasalo que tanto valese,
nin que fora tan nobre e valente,
nin tan honrado entre os millores,
ben que ricos fosen os vosos avós.
E non o digo por ufanía.

Marqués, o voso desamor
e a ira que entre nós se meteu,
ben quixera, se pluguese a Deus,
antes que saíses de Mataplana,
foran paz de boa fe:
que teño triste o corazón
que non vos acorrí,
que o medo non me tería
pra non valervos contra a arteira xente.

No Paraíso, no lugar mellor,
acolá onde El Rei de Francia é,
a carón de Roldán, sei que a ialma está
do meu Marqués de Mataplana,
e o meu xograr de Ripollès
e asimesmo o meu Sabata,
están coas donas máis xentís,
sober dunha alfombra de flores,
a carón de don Oliveros de Lausana.

Traducción de Álvaro Cunqueiro publicada orixinalmente no Faro de Vigo e despois no libro Flor de diversos, editado por Galaxia en 1991.
[Consirós cant e planc e plor/ pel dol qe.m a sasit et pres/ al cor per la mort Mon Marqes,/ en Pons, lo pros de Mataplana,/ qi era francs, larcs e cortes,/ e an totz bos captenimens,/ e tengatz per un dels melhors/ qi fos de San Marti de Tors/ tro… et la terra plana.// Loncs consiriers ab greu dolor/ a laisat e nostre paes/ ses conort, qe no.i a ges/ en Pons, lo pros de Mataplana;/ paians l’an mort, mais Dieu l’a pres/ a sa part, qe.l sera garens/ dels grans forfatz et dels menors/ qe.ls angels li foron auctors,/ car mantenc la lei cristiana.// Marqes, s’eu dis de vos follor,/ ni motz vilans ni mal apres,/ de tot ai mentit e mespres/ c’anc, pos Dieu basti Mataplana,/ no.i ac vassal qe tan valges,/ ni qe tant fos pros ni valens/ ni tan onratz sobre.ls aussors;/ jas fosso ric vostr’ancesors;/ e non o dic ges per ufana.// Marqes, la vostra desamor/ e la ira qu’e nos dos se mes/ volgra ben, se a Dieu plages,/ ans qu’eissisetz de Mataplana,/ fos del tot pais per bona fes;/ qe.l cors n’ai trist e.n vauc dolens/ car no fui al vostre socors/ qe ja no m’en tengra paors/ no.us valges de la gent truffana.// E paradis el luoc melhor,/ lai o.l bon rei de Fransa es/ prop de Rolan, sai qe l’arm’es/ de Mon Marqes de Mataplana;/ e mon joglar de Ripoles,/ e mon Sabata eisamens,/ estan ab las domnas gensors/ sobr’u pali cobert de flors,/ josta N’Olivier de Lausana.]

  Centenario Cunqueiro 1911·2011